مرکز پزشکی، آموزشی و درمانی شهید مدرس

 

دکتر رئیس السادات دبیر انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران افزود:

پوکی استخوان شایعترین بیماری متابولیک استخوان است و از معضلات اصلی تهدیدکننده سلامت به ویژه در سالمندان به شمار می رود.

به گفته دکتر رئیس السادات ، در پوکی استخوان تراکم استخوان ها کاهش می یابد و استخوان ها متخلخل تر می شود و به دلیل تغییر کیفیت ساختاری استخوان، خطر و احتمال شکستگی در آنها افزایش می یابد. این بیماری هم به دلیل اختلالاتی که در عملکرد فرد ایجاد می کند و هم به علت شکستگی های ناشی از آن اثرات مخربی بر کیفیت زندگی مبتلایان دارد.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود : بیستم اکتبر( 28 مهر ) توسط سازمان بهداشت جهانی و بنیاد بین الملل استئوپروز روز جهانی پوکی استخوان نامگزاری شده است. هدف از نامگزاری این روز، ارتقا سطح آگاهی عمومی در خصوص پیشگیری، تشخیص و درمان پوکی استخوان است.

در ایران حدود 17 درصد بزرگسالان بالای 30 سال دچار پوکی استخوان هستند و این آمار در استانهای شمالی از جمله گلستان ، مازندران، تهران و آذربایجان بیشتر از استان های جنوبی مانند فارس و بوشهر گزارش شده است.

بر اساس پژوهشهای داخلی بیش از 20 درصد خانم های بالای پنجاه سال دچار پوکی استخوان هستند. حدود ده درصد جمعیت ایران را سالمندان تشکیل میدهند و با افزایش امید به زندگی این میزان بیشتر خواهد شد. از هر سه خانم بالای پنجاه سال یک نفر و از هر پنج مرد بالای پنجاه سال یک نفر دچار شکستگی مرتبط پوکی استخوان می شود و خسارات مادی ، جسمی و روحی قابل توجهی ایجاد می کنند.

اگر چه عامل ژنتیک و وراثت مهمترین عامل تعیین کننده تراکم استخوان به شمار می رود ولی تغذیه، فعالیت فیزیکی و پرهیز از عادات غلط از مهمترین عوامل قابل اصلاح در ابتلا به پوکی استخوان به شمار می رود.

به گفته این متخصص طب فیزیکی بیمارستان شهید مدرس، استئوپروز یک بیماری خاموش است، چراکه تا وقتی که شکستگی در استخوان اتفاق نیافتده باشد درد و شکایت جدی ایجاد نمی کند و نمی توان به وجود آن پی برد.

وی درباره روش های تشخیصی استئوپروز، اظهار داشت: تشخیص استئوپروز مبتنی بر انجام سنجش تراکم استخوان است و در افراد با عوامل خطر و در سنین خاص باید انجام گردد.

دبیر انجمن طب فیزیکی در پاسخ به اینکه چه کنیم که استخوانهای سالمی داشته باشیم گفت: 5 قدم برای داشتن استخوانسالم و پیشگیری از شکستگی در آینده عبارت اند از: قدم اول: انجام ورزش منظم شامل ورزش های تحمل کننده وزن، تقویت کننده عضلات و تمرینات تعادلی.

قدم دوم: تغذیه مناسب شامل مصرف غذاهای غنی از کلسیم و ویتامین د ( مانند لبنیات) و پروتئین مانند ماهی و تخم مرغ و حبوبات و همینطور میوه و سبزیجات تازه

قدم سوم: پرهیز از عادت های غلط در زندگی از جمله تلاش برای داشتن وزن مناسب، اجتناب از کشیدن سیگار و مصرف الکل و همینطور مصرف بی رویه قهوه و نوشیدنی های گازدار.

قدم چهارم: پیگیری اینکه آیا نشانه ای از خطر جهت ابتلا به پوکی استخوان وجود دارد یا نه؟ مثلا سابقه شکستگی استخوان بر اثر صدمات و یا زمین خوردن ملایم ، یائسگی زودرس( زیر 45 سال)، شکستگی لگن در خانواده ، بیماریهای گوارشی، مصرف داروهای کورتنی و ضد تشنج و داروهای بیماری های تیروئید، کوتاهی قد بیش از 4 سانتیمتر و لاغری مفرط از مهمترین نشانه های خطر ابتلا به پوکی هستند. و قدم پنجم: پیشگیری از زمین خوردن و تشخیص و درمان به موقع پوکی با ویزیت پزشک و انجام سنجش تراکم استخوان.